Kursus perkahwinan merupakan satu kursus yang dianjurkan oleh Jabatan Agama Negeri kepada pasangan-pasangan yang bakal mendirikan rumahtangga. Selain dari Jabatan Agama Negeri, ada juga syarikat-syarikat swasta yang bertauliah menganjurkan kursus ini.

Kursus perkahwinan ini adalah wajib kepada mereka yang belum pernah berkahwin. Ini bertujuan untuk memberikan pendedahan dan ilmu pengetahuan tentang alam perkahwinan yang bakal mereka tempuhi nanti. Kursus ini juga bertujuan untuk mengurangkan masalah-masalah yang sering berlaku dalam rumahtangga.

Kenapa Kita Diwajibkan Mengambil Kursus Kahwin

Dalam kursus ini, mereka akan didedahkan tentang apakah tanggungjawab mereka masing-masing sebagai suami atau isteri, proses pendaftaran perkahwinan, cara pengurusan rumahtangga, cara menghadapi masalah dalam rumahtangga, kisah-kisah benar berkaitan alam perkahwinan untuk dijadikan tauladan dan bermacam-macam lagi pengetahuan yang penting berkaitan dengan alam perkahwinan.

Kursus perkahwinan ini amat penting sebagai persediaan kepada setiap pasangan. Islam mewajibkan kita untuk menuntut ilmu. Oleh kerana itu kursus perkahwinan ini amat penting dalam Islam.

Perkahwinan itu bukanlah suatu perkara mudah akan tetapi ianya adalah permulaan kepada sebuah kehidupan yang baru yang penuh dengan tanggungjawab.

Kursus perkahwinan ini boleh dihadiri pada bila-bila masa sebelum berkahwin mengikut kelapangan waktu dan mengikut jadual yang telah ditetapkan oleh tempat kursus yang dipilih. Kursus ini boleh dihadiri bersama pasangan ataupun secara individu. Bagi menyertai kursus ini, setiap individu perlu mengisi borang pendaftaran secara atas talian ataupun secara langsung mengikut negeri masing-masing.

Kursus ini selalunya diadakan selama dua hari berturut-turut tanpa bermalam sama ada pada hari-hari biasa ataupun pada hujung minggu. Bermula pada waktu pagi dan berakhir pada sebelah petang.Manakala pada hari kedua hanya separuh hari. Setelah selesai, setiap peserta akan diberikan sijil menandakan mereka telah menyertai kursus tersebut. Sijil inilah yang akan digunakan untuk memohon surat kebenaran berkahwin nanti.

Sekiranya seseorang itu tidak mempunyai ataupun kehilangan sijil, mereka tidak akan dibenarkan berkahwin dan dikehendaki untuk memohon semula sijil berkenaan. Sijil kursus ini tiada tarikh luput. Ianya sah digunakan untuk seumur hidup. Bagi mereka yang mempunyai sijil pengajian Islam seperti Sijil Menengah Ugama (SMU) atau mana-mana sijil pengajian agama yang diiktiraf, mereka boleh memohon untuk pengecualian dari menghadiri kursus perkahwinan.

Jabatan Agama di setiap negeri ada menganjurkan kursus ini. Oleh kerana itu, seseorang itu boleh menghadirinya di mana-mana tempat yang mereka mahu mengikut kemudahan masing-masing.

Yuran kursus perkahwinan yang dikenakan adalah berbeza mengikut Jabatan Agama Negeri masing-masing. Yuran yang dikenakan adalah merangkumi:

Makan dan minum
Buku gerbang perkahwinan
Fail dan alat tulis
Sijil
Tenaga pengajar
Silibus/Modul Kursus Pra Perkahwinan

Bagi setiap kursus perkahwinan yang dianjurkan, penggunaan tujuh Modul Bersepadu Kursus Pra Perkahwinan Islam adalah wajib. Modul tersebut ialah:

Akidah dan Ibadah
Akhlak dan hubungan dalam keluarga.
Pengurusan kesihatan keluarga.
Perkahwinan dan prosedur perkahwinan.
Pengurusan tekanan dan konflik.
Komunikasi antara suami isteri dan pengurusan kewangan dan masa
Perkhidmatan runding cara dan pembubaran perkahwinan.

Setiap modul ini akan dibahagikan kepada beberapa sesi dan setiap sesi mestilah dihadiri oleh setiap peserta. Jika peserta ada tertinggal mana-mana modul yang ditetapkan, mereka hendaklah mengulangi modul itu semula sebelum mereka layak untuk diberikan sijil perkahwinan.

Peraturan Kursus Kahwin

Kursus perkahwinan mempunyai peraturan-peraturannya yang tersendiri dan para peserta mestilah mematuhinya untuk memastikan mereka layak untuk mendapat sijil perkahwinan. Berikut merupakan peraturan-peraturannya:

Mengisi borang pendaftaran dan membawa salinan kad pengenalan.
Menandatangani kehadiran bagi setiap sesi.
Wajib mengikuti semua sesi selama dua hari dan mematuhi jadual waktu yang ditetapkan.
Berpakaian formal. Setiap negeri mempunyai tatacara ataupun peraturan berpakaian yang ditetapkan.
Peserta lelaki yang berambut panjang hendaklah diikat dengan kemas atau mereka tidak akan dibenarkan menghadiri kursus.
Dilarang merokok sepanjang kursus berlangsung.
Peserta dilarang melakukan perkara sumbang seperti berpasang-pasangan.
Dilarang membawa makanan ataupun membuang sampah merata-rata.
Jika peserta mempunyai sebarang masalah sepanjang kursus, mereka hendaklah melaporkannya kepada pihak urusetia.
Tidak dibenarkan menimbulkan sebarang gangguan seperti bunyi deringan telefon, menjawab telefon dan sebagainya.
Tempat duduk bagi peserta lelaki dan perempuan adalah berasingan sama ada kedudukan kiri dan kanan ataupun depan dan belakang.

Sebelum memulakan kursus, penganjur akan memberikan taklimat terlebih dahulu berkenaan dengan peraturan kursus, peraturan peserta, jadual kursus, sijil dan kemudahan yang disediakan seperti dewan kuliah, kerusi, meja, tempat solat, tempat makan dan pelbagai lagi kemudahan lain untuk kegunaan para peserta.

Etika Pakaian

Contoh peraturan berpakaian untuk menghadiri kursus perkahwinan di Kuala Lumpur bagi peserta lelaki adalah berbaju kemeja dan berseluar slack Sekiranya mereka ingin memakai t-shirt, t-shirt tersebut mestilah berkolar. Peserta lelaki dilarang sama sekali memakai gelang, subang, rantai dan topi. Ada juga negeri yang mewajibkan pemakaian songkok dan dilarang sama sekali memakai selipar.

Bagi peserta perempuan pula, pakaian yang sesuai adalah berbaju kurung ataupun berjubah. Sekiranya mereka ingin memakai seluar, baju yang dipakai mestilah labuh. Mereka dilarang sama sekali memakai pakaian berlengan pendek, nipis, ketat, berseluar jeans dan berkain belah.

Sebelum memilih mana-mana kursus perkahwinan yang ingin dihadiri, bakal pengantin hendaklah menyelidiki dahulu tentang latar belakang dan keberkesanan sesebuah pusat kursus. Hal ini bagi memastikan mereka dapat menghadiri tempat kursus perkahwinan yang bertauliah dan daripada saluran yang betul.

Selain itu, mereka juga boleh mendapatkan maklumat dengan bertanya kepada rakan-rakan yang pernah menghadirinya agar mereka dapat menghadiri kursus perkahwinan yang lengkap dan diiktiraf. Sebagai pengetahuan, terdapat dua jenis penganjuran kursus kahwin. Pertama adalah kursus perkahwinan yang dianjurkan oleh Jabatan Agama negeri itu sendiri seperti di Kelantan dan Terengganu.

Kedua adalah yang dianjurkan oleh syarikat-syarikat yang dilantik oleh Jabatan Agama negeri. Anjuran daripada syarikat-syarikat ini adalah untuk membantu Jabatan Agama negeri seperti di Kuala Lumpur, Johor dan Perak. Namun syarikat-syarikat ini mestilah mendapatkan permit ataupun kelulusan daripada pihak Jabatan Agama terlebih dahulu mengikut syarat-syarat dan peraturan yang ditetapkan.

Permit ini mestilah diperbaharui dari tahun ke tahun mengikut prestasi masing-masing setelah pemantauan dibuat oleh Jabatan Agama. Penganjuran kursus tanpa permit adalah salah. Di Kuala Lumpur terdapat sekitar 30 syarikat yang menganjurkan kursus ini.

Sekiranya anda mempunyai sebaran keraguan sama ada syarikat yang menganjurkan kursus ini sah ataupun tidak, anda boleh mendapatkan maklumat dengan menghubungi Jabatan Agama Negeri bahagian perkahwinan.

Peserta juga hendaklah menyimpan segala dokumen seperti resit pembayaran yuran, maklumat ataupun nombor hotline penganjur. Sekiranya mereka tidak mengambil berat tentang perkara ini, masalah akan timbul sekiranya sijil kursus hilang ataupun rosak.

Bagi yang menghadiri kursus anjuran Jabatan Agama Negeri, mereka boleh menghubungi Jabatan Agama Negeri untuk mendapatkan sijil kursus yang baru. Maklumat lengkap seperti nombor kad pengenalan, tarikh dan lokasi di mana mereka menghadiri kursus hendaklah diberikan.

Manakala bagi mereka yang menyertai kursus anjuran syarikat-syarikat ataupun anjuran kolej, universiti, persatuan atau pertubuhan, mereka hendaklah menghubungi penganjur masing-masing untuk mendapatkan surat pengesahan kehadiran kursus. Setelah itu, barulah mereka boleh mendapatkan sijil kahwin yang baru di Jabatan Agama Negeri.

Kesimpulannya, kursus perkahwinan ini adalah sangat penting kepada mereka-mereka yang bakal mendirikan rumahtangga. Oleh kerana itu ianya diwajibkan kepada mereka yang belum berkahwin. Dengan menghadiri kursus ini, kita akan mendapat banyak pengetahuan tentang alam perkahwinan untuk kita gunakan sebagai rujukan menghadapi alam rumahtangga.

Perkahwinan ini bukanlah tentang cinta semata-mata dan bukannya untuk kepuasan semata-mata. Akan tetapi ianya adalah tentang perjanjian antara dua insan untuk hidup bersama, perkongsian dua buah keluarga dan tentang penerimaan antara kedua-dua belah pihak.

Justeru itu, restu kedua ibu bapa amatlah penting bagi setiap pasangan yang ingin berkahwin kerana restu mereka akan mempengaruhi perjalanan sesebuah perkahwinan yang bakal dibina. Jangan takut untuk berkahwin walaupun kita belum mempunyai kehidupan yang stabil kerana Allah telah menyatakan bahawa perkahwinan ini merupakan pembuka kepada pintu rezeki.

Allah akan memberikan rezeki kepada kita dengan caranya yang tersendiri. Yang penting, kita hendaklah sentiasa berusaha untuk mengubah hidup kita dan yakin dengan Allah kerana DIA merupakan sebaik-baik perancang.

Kepada mereka-mereka yang bakal berkahwin, semoga segala urusan yang dilakukan akan dipermudahkan oleh Allah dan semoga perkahwinan yang bakal dibina akan mendapat keredhaan Allah.